Nếu không có bất cứ
trải nghiệm nào liệu bạn còn tiếp tục thiền? Hãy dành ra một
phút và nghĩ về điều đó. Hãy hình dung nếu bạn thiền hàng ngày, có thể nhiều lần một ngày, nhắm mắt lại và không có trải nghiệm nào.
Ngay cả những yogi và thiền sinh giỏi nhất trên con đường cũng sẽ bỏ cuộc và bỏ chạy nếu họ không trải nghiệm được thứ gì đó sâu sắc. Đôi
khi tôi nói đùa về điều này với các cộng sự của mình: "Trải nghiệm giống như nắm cỏ trước
mắt chú lừa để nó tiến bước!" Một cách nghiêm túc, khi người tìm kiếm
vượt lên con đường của niềm tin, giáo điều và đi theo con đường tâm linh, trải
nghiệm mang lại sự xác nhận quan trọng. Chúng là thước đo sự tiến bộ và
đóng một vai trò thiết yếu. Đó có lẽ là lý do tại sao sách và kinh điển mô tả kinh nghiệm của các vị thánh và những nhà thần bí học lại rất phổ biến. Theo
một cách nào đó, chúng phản ánh mong muốn sâu thẳm của mỗi chúng ta được trải nghiệm điều gì đó tương tự.
Mùa đông năm 2015, chúng ta đã bắt đầu thảo luận về các thân vi tế. Đầu tiên chúng
ta lấy chủ đề manas (tâm hoặc suy nghĩ). Trong sơ đồ tiến hoá của 4 thân vi tế, ý thức (chit) là gần nhất với linh hồn và xa hơn là cái tôi (ego hay ahankar), trí năng (buddhi) và suy nghĩ (manas).
Trong thiền, chúng ta bắt đầu với ý nghĩ. Chúng ta nghĩ về Ánh sáng Thiêng
liêng trong trái tim và việc thực hành thường xuyên giúp chúng ta phát triển sự ổn định trong quá trình suy nghĩ. Với sự ổn định về suy nghĩ chúng ta quán sát và thiền. Dần dần, ý
nghĩ chuyển thành cảm nhận. Đây là một dấu mốc sâu đậm.
Trong sự cảm nhận, tâm trí không can thiệp. Đây là cõi giới của 'vô tâm'. Suy nghĩ là một
chiều, sự quán sát có thể là 360 độ và đa chiều, nhưng cảm nhận thì hơn 360 độ
rất nhiều. Cảm nhận có thể kết hợp mọi thứ từ quá khứ, hiện tại và tương lai.
Cảm nhận có thể kết hợp thứ gì đó ở đây và bây giờ, cũng như thứ gì đó từ cõi giới giác. Vì vậy, trong cảm nhận chúng ta đi thẳng vào bản chất của
sự vật mà không cần nỗ lực để phân tích và suy luận.
Khi cảm nhận phát triển, phổ trải nghiệm sẽ mở ra cho chúng ta. Bình yên, an tĩnh, đĩnh đạc, hân hoan và rất nhiều hương vị trải nghiệm được trao tặng cho chúng ta. Trong phổ này cũng có sự bức bối, bất an, lo lắng và những
thứ khác mà chúng ta có thể trải nghiệm trong khi thiền.
Vì
vậy, câu hỏi xuất hiện là: Điều gì kiểm soát trải nghiệm chúng ta có trong thiền?
Trạng thái và điều kiện chung của chúng ta tạo ra chất lượng của trải nghiệm. Giả sử trái tim đóng
lại, bạn tức giận và bức bối, nếu cố gắng thiền trong trạng thái như
vậy thì trải nghiệm của bạn sẽ bị giới hạn và hời hợt. Ngược lại, nếu trái tim bạn rộng mở, đón nhận, quy thuận và ngập tràn niềm vui thì trải nghiệm sẽ có vẻ đẹp riêng của nó. Vì
vậy, bài học quan trọng mà chúng ta thấy được ngay là phẩm chất của trái tim trực tiếp
khuếch đại hoặc vô hiệu hoá trải nghiệm chúng ta có. Khi chúng ta mở rộng
trái tim hơn, trải nghiệm trở nên gấp nhiều lần. Đây là cách trái tim thúc
đẩy chúng ta phát triển những phẩm chất và thái độ đúng đắn.
Tất
cả những phẩm chất thiết yếu về tình yêu, lòng trắc ẩn và sự quy thuận là bản năng của
trái tim. Vì vậy, cảm nhận chúng ta có được thông qua thiền giờ đây thôi thúc bên trong chúng ta nhu cầu trở nên tốt đẹp hơn bằng việc phát triển những
phẩm chất đúng đắn. Chúng ta bắt đầu tập trung vào việc trở nên tốt hơn để có trải nghiệm tốt hơn. Chúng ta 'trở thành' bằng việc hấp thu những phẩm chất đó bên
trong chúng ta. Cuộc hành trình bắt đầu với ý nghĩ, giúp chúng ta cảm nhận, và điều
đó làm cho chúng ta nhận ra rằng sự trở thành chính là con đường.
Dần
dần, chúng ta làm việc để siêu vượt mọi phẩm tính tiêu cực và tăng cường trải nghiệm tâm
linh của bản thân. Trong quá trình này, trọng tâm của chúng ta chuyển ra khỏi trải nghiệm để trở thành hiện thân của giá trị và phẩm chất đích thực. Điều này giúp chúng ta nhận ra phẩm chất quý giá nhất về sự tầm thường của bản thể (abudiyat) tạo điều kiện cho trải nghiệm Phúc lạc Tối thượng. Từ đó, nó không còn là trở thành, mà để cho Thượng đế được bộc lộ, và vì vậy cuộc hành trình của không trở thành bắt đầu. Khi điều đó xảy ra,
chúng ta có thể yên tâm và tiếp tục mở rộng vào các cõi giới của Thượng đế.
Mặc
dù tiến trình của các bước này rất rõ ràng, nhưng chính những nỗ lực mà chúng ta thực hiện để cố gắng
quy thuận hoặc phục tùng hay trở thành tạo ra chướng ngại. Nó phải xảy ra một cách tự phát và tự nhiên. Chúng
ta sẽ thất bại nếu cố gắng mở một nụ hoa và làm cho nó nở, nhưng nếu để
nó nở tự nhiên bằng việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời thì điều đó chỉ đơn giản xảy ra.
Sự
nở hoa của trái tim thậm chí còn mong manh hơn nụ hoa hé nở. Sự nở hoa tối hậu của một người là khi người đó trở thành tình yêu. Thay vì tìm kiếm phúc lạc, cô ấy trở thành phúc lạc. Thay vì tìm kiếm ân sủng, cô ấy trở thành cội nguồn của ân sủng. Tựu chung lại, đây là bản chất của đời sống tâm linh.
